Aleer het licht ten avond raakt - een keuze uit zijn religieuze poëzie

Over deze bundel Gezelles dichterschap kan met een woord getypeerd worden als dienstbaarheid. Zoals reeds opgemerkt ontstond een groot deel van zijn werk dan ook naar aanleiding van bijzondere gebeurtenissen, hetzij in het kerkelijk leven of in dat van privé-personen. De fundamentele dienstbaarheid echter, waaruit de andere voortvloeide, was voor Gezelle die aan God en Zijn Woord. Daarop richtte hij zich met heel zijn hart en ziel en daartoe wilde hij ook zijn medemens, onder andere door zijn poezie, aanzetten. Het is dus niet verwonderlijk dat hij de taal van zijn directe medemens gebruikte, in casu het Westvlaams dialect. Dit dialect, samen met Gezelles ongewoon gevoel voor klank, ritme en woordspel, maakt dat zijn verzen nog steeds uiterst oorspronkelijk en fris aandoen. Wat de vorm betreft, behoorde hij zeker tot de vooruitstrevendste dichters van zijn tijd. Naar de inhoud gesproken bleef hij echter onvoorwaardelijk vasthouden aan de overgeleverde geloofswaarden. In deze bundel is een selectie uit Gezelles religieuze poëzie in striktere zin te vinden, verdeeld over vijf thematische afdelingen. De gedichten getuigen van zondebesef en gebrokenheid (Persoonlijke gebeden), van strijdbaarheid en zoeken (Leer ons bidden), van nederigheid en hoop (Het tijdelijke leven) en van dankbaarheid (Lofdichten). Een bijzondere plaats nemen de Natuurmeditaties in. In de 17C eeuw sprak Constantijn Huygens over de schepping als Gods Ander Boek. In het wonder van de natuur herkende hij de grootsheid van de Schepper. Het was een opvatting die hij deelde met Engelse Metaphysical Poets als John Donne. Uit nauwkeurige observatie van zelfs de nietigste dieren - Donne schreef een gedicht over een vlo dat door