Aanspreken op straat

Aanspreken op straat - 9789035246102

De reeks Politiekunde is een uitgave van het Onderzoeksprogramma Politie & Wetenschap, een zelfstandig onderdeel van de Politieacademie. Politie & Wetenschap is ingesteld om een stimulans te geven aan de toegepaste wetenschappelijke kennisontwikkeling op het gebied van politie en veiligheid,
de daarvoor benodigde kennisinfrastructuur en de daadwerkelijke benutting van onderzoeksrapporten en -resultaten in politiepraktijk, beleid en opleiding. Publicaties in de reeks Politiekunde betreffen in het algemeen concrete handleidingen, modellen, instrumenten of werkwijzen die direct bruikbaar zijn
voor de politiepraktijk. Ze zijn veelal de uitkomst van onderzoek dat is verricht in het kader van het meerjarige onderzoeksprogramma, de kernactiviteit van Politie & Wetenschap.

In deze studie wordt ingezoomd op een betrekkelijk nieuwe verschijning in het veelvormige korps van toezichthouders op straat: de straatcoach. Het concept is in 2006 in Amsterdam ontstaan als nieuw instrument in de strijd tegen jeugdoverlast. (Hang)jongeren zouden op straat moeten worden aangesproken op hun gedrag door breedgeschouderde jonge mannen, die zelf vertrouwd
zijn met straattaal en -cultuur. Sindsdien is onder de noemer 'straatcoach' een veelheid aan initiatieven ontstaan, verspreid over tal van gemeenten die er allemaal zo hun eigen invulling aan hebben gegeven.

In dit rapport wordt het zeer gevarieerde landschap dat is ontstaan, in kaart gebracht. Er wordt een overzicht gegeven van de diverse verschijningsvormen die de straatcoach heeft gekregen, wat betreft taakstelling, werkwijze en aansturing. Geschetst wordt hoe hun complexe en veelzijdige werk op straat eruitziet. Kernelementen daarin zijn niet alleen het direct aanspreken en corrigeren van jongeren (en soms ook hun ouders), maar ook het betrekken van buurtbewoners en winkeliers en het rapporteren aan gemeente en politie. Maar de accenten verschillen al naar gelang de lokale doelen en opvattingen. Op basis daarvan worden drie typen onderscheiden: de 'toezichthoudende bink', de 'helper die de orde herstelt' en de 'helpende coach'.

Tot slot wordt, ook met het oog op de toekomst, ingegaan op de belangrijkste verworvenheden van dit nieuwe fenomeen. Wat breed wordt gewaardeerd, is het met gezag aanspreken van jongeren op straat en het informeren van ketenpartners, vooral politie en bestuur. Het uitvoeren van coachende en hulpverleningstaken staat ter discussie; het vraagt om een ander type coach en brengt die ook op het terrein van de jeugdhulpverlening. Gemeenten zouden zich hier dan ook nader op moeten bezinnen bij de keuze voor straatcoaches.