Vrouwenleed

Dagboek van een jonge vrouw vanuit Darmo-wijkkamp (Soerabaja) en Halmaheira (Semarang), Nederlands Indië, 1942-1946.

Nadat zij een Oscar had gekregen, werd Willeke van Ammelrooy door een Canadese producente benaderd voor een rol in een film over de Japanse interneringskampen in voormalig Nederlands-Indië. De film kwam helaas niet van de grond, maar de actrice had inmiddels al veel research gedaan. Het onderwerp boeide haar mateloos en liet haar niet meer los.
Na een interview in een landelijke krant kreeg zij van de toen nog in leven zijnde moeders en de op leeftijd zijnde dochters uit dergelijke kampen materiaal aangeboden. Zo ook dit dagboek van Toos Blokland.

Willeke van Ammelrooy: "Zij was 19 toen ze als oudste kind met haar moeder, zusjes en broertjes in het vrouwenjappenkamp terechtkwam. Haar bevindingen schreef zij in dagboekvorm op stukjes papier en verstopte die voor de bezetter, onder meer in haar matras. Het was ten strengste verboden boeken of schrijfgerei te bezitten in het kamp. Als het ontdekt zou worden, dan moesten de moeders daarvoor boeten. De moeder van Toos heeft het nooit geweten. Het is Toos gelukt om tijdens die hele periode haar gedachten op papier te zetten in een beeldende taal die je haar kampleven doet meebeleven. Als er dagen werden overgeslagen, dan voel je dat haar situatie even onhoudbaar moet zijn geweest, alsof daar geen woorden voor waren. Je voelt het leed.
Niet veel dagboeken die ter plekke geschreven zijn, zijn bewaard gebleven. Het boek Vrouwenleed is een vrijwel exacte weergave van wat Toos toen heeft opgeschreven. Ze vertelt daarin over haar verantwoordelijkheid als oudste, over haar angst voor de dood, over het gevecht tegen de honger en verslonzing en over haar ontluikende liefde. Ontroerend wrang en poëtisch."