Met schrijven zin verzamelen

Al meer dan een kwart eeuw is Hans Groenewegen een toonaangevend criticus en essayist op het gebied van de Nederlandstalige poëzie. Hij demonstreert dat andermaal in Met schrijven zin verzamelen. Ook deze derde bundel kronieken brengt Groenewegens gave tot uitdrukking om hardop mee te denken met mogelijke motieven en problemen van binnen uit een gedicht, alsmede met de pogingen van lezers ze met vallen en opstaan te begrijpen. Niet eerder kantte Groenewegen zich echter zo pertinent tegen ingeslepen, monologische leesgewoonten. Hij ziet niets in het isoleren van regels die iets schematisch als een isme moeten vertegenwoordigen. Ook pleit hij voor het memoriseren van hele gedichten. Bij Groenewegen geeft de integrale poëtische beweging van betekenis, vorm en klank richting. Vervolgens is er de bundel en het oeuvre, en de wereld daaromheen. Hans Groenewegen komt halverwege Met schrijven zin verzamelen dan ook tot de conclusie dat een ware poëziecriticus geen standaard heeft. Hij past zich slechts zo goed mogelijk aan de voorliggende tekst aan. En doordat Groenewegen doorgecomponeerde essays afwisselt met dagboeknotities bij losse, uit het hoofd geleerde gedichten, wordt zowel het begin als het eind van zo'n kritisch traject zichtbaar - dat de juiste verhoudingen ambieert. Niet eerder ook zette Groenewegen zijn kennis zo evenwichtig in over poëzie uit Nederland én Vlaanderen. Vaak beperkt relevante aandacht zich tot boven of onder de Moerdijk, maar Groenewegen pendelt met vrucht. Overeenkomsten en verschillen binnen de Lage Landen drijven boven. En met een open blik, ook in verband met gevolgen voor zijn eigen kritische praktijk, sluit Groenewegen dit boek af over werk dat ontstond vanuit het internet. Lezen en herlezen, overwegen en heroverwegen: in een tijd vol formats met haastige en krasse oordelen, hoort Hans Groenewegen misschien tot de laatsten die vatbaar blijven voor het virus dat poëzie heet. Het blijkt op te doen door iedereen die zich durft te verplaatsen in een ander. Met schrijven zin verzamelen bewijst niet alleen dat deze moeite wordt beloond, maar ook dat er zoiets bestaat als de kunst van het opschorten.