Sleutel tot licht / Asclepiusreeks / 2

Getijdenboeken bezien in het licht van de beweging van de Moderne
Devotie – dat is de invalshoek van dit rijk geïllustreerde boek over
de kleine, maar fascinerende collectie van 25 getijdenboeken uit de
Bibliotheca Philosophica Hermetica in Amsterdam. In 2004 heeft de
Nederlandse Staat het nationaal belang van deze middeleeuwse boeken
onderstreept door ze te verwerven en daarmee voorgoed voor het
Nederlandse cultuurbezit te behouden. De BPH heeft deze boeiende,
handgeschreven gebedenboeken voor een breed publiek ontsloten.
Wat is een getijdenboek precies en voor wie was het bestemd? Dit zijn
onderwerpen die aan de orde komen in het eerste deel, net als de intenties
van Geert Grote met zijn vertalingen van religieuze teksten in het
Nederlands, en de relatie waarin deze stonden tot het gedachtegoed van
de middeleeuwse mystiek.
Het tweede gedeelte bevat een gedetailleerde beschrijving van elk
handschrift. De talrijke kleurenafbeeldingen van de verfijnde miniaturen
en randversieringen laten niet alleen zien hoe de middeleeuwer zijn
betrokkenheid bij de devotionele inhoud wist te combineren met een
prachtig uiterlijk. Zij bieden ook een rijkgeschakeerd beeld van de
artistieke prestaties van de vijftiende-eeuwse kunstenaars uit ons land.

Over de auteurs
Anne Korteweg studeerde kunstgeschiedenis in Utrecht, Amsterdam
en München, en codicologie in Leiden. Zij promoveerde in 1979
cum laude op een studie over de Bernulphuscodex in het Utrechtse
Museum Catharijneconvent. Hier was zij ook nauw betrokken bij
de tentoonstelling Te Golden Age of Dutch Manuscript Painting
(1989). Als conservator handschrifen van de Koninklijke Bibliotheek
slaagde zij er in een aantal belangrijke handschrifen voor publiek
bezit te verwerven, waaronder het Trivulzio-getijdenboek en het
beroemde Gruuthuse-handschrif. Als initiatiefneemster van de
Byvanckwerkgroep inventariseerde zij met haar team de verluchte
handschrifen in Nederlandse collecties en de verluchte Noord-
Nederlandse handschrifen in buitenlandse collecties. Zij organiseerde
een aantal grote tentoonstellingen, waaronder Kriezels, aubergines en
takkenbossen over randversiering in Noord-Nederlandse handschrifen
en Praal, Ernst en Emotie over Franse handschrifen in Nederlands
bezit. Tevens zette zij zich al vroeg in voor de digitale ontsluiting van
de verluchte handschrifen van de KB op internet. Zij is Chevalier des
Arts et des Lettres en Ofcier in de Orde van Oranje-Nassau.
Helen Wüstefeld studeerde geschiedenis in Groningen, codicologie
in Leiden en Library and Information Science in Boston (Mass.).
Zij was werkzaam aan de Universiteit van Groningen, in Museum
Meermanno-Westreenianum in Den Haag en Kasteel Museum
Sypesteyn. Twintig jaar lang was zij conservator, waarvan zes jaar
hoofdconservator, van het Utrechtse Museum Catharijneconvent.
Hier was zij (mede) verantwoordelijk voor projecten als Te Golden
Age of Dutch Manuscript Painting, de tentoonstelling die de Noord-
Nederlandse handschrifenverluchting in 1989 op de kaart zette,
Middeleeuwse Boeken van het Catharijneconvent (1994), Het Utrechts
Psalter (1996), Leven na de Dood. Gedenken in de late Middeleeuwen
(1999), en Armenië: Middeleeuwse miniaturen uit het Christelijke
Oosten (2003). Sinds 2007 is zij als conservator verbonden aan de
Bibliotheca Philosophica Hermetica, waar zij het aandachtsgebied
mystiek onder haar hoede heef.