Onder Voorbehoud

Volgens velen, onder wie de beroemde historicus Simon Schama, is het traditionele onderscheid tussen geschiedschrijving en romanliteratuur flinterdun geworden, en kan slechts 'onder voorbehoud' over 'de waarheid' worden gesproken. Vanuit deze controversiële stelling onderzoekt De Wispelaere in enkele essays de gecompliceerde relatie tussen werkelijkheid en fictie in de historische romans van schrijvers als Hella Haasse, Hans Magnus Enzensberger en de Nicaraguaan Sergio Ramírez. Een beschouwing over het bij uitstek dubbelzinnige genre van de autobiografische roman gaat uit van de bewering van een notoir beoefenaar van het genre, Thomas Bernhard, dat 'wie de waarheid wil meedelen automatisch een leugenaar wordt'. Dat geldt ook voor Louis Paul Boon, wiens Het nieuwe onkruid hier voor het eerst als een autobiografische roman wordt geïnterpreteerd. Het feit dat de bron van het autobiografische schrijven vaak in het verlangen naar het verloren paradijs van de jeugdjaren ligt, leidt ertoe dat twee anders zo uiteenlopende auteurs als de Hollander Nescio en de Peruaan José María Arguedas elkaar kunnen ontmoeten in hun beider verheerlijking van de 'archaïsche utopie'.