De hongerwinter

De Hongerwinter van 1944-1945 is een van de meest beruchte episodes in de Nederlandse geschiedenis. Op basis van uitgebreid onderzoek in binnen- en buitenland vertelt Ingrid de Zwarte in dit boek het verhaal van de Hongerwinter. Hoe is de hongersnood precies ontstaan? Wat was de rol van de Duitse bezetter? Wie stierven, wie bleven leven? En hoe bonden overheidsinstanties, geallieerden en burgers de strijd aan met de honger?

De Hongerwinter weerlegt het gangbare beeld van de voedselcrisis: het was geen periode van passief lijden, maar eerder van ongekende veerkracht. Terwijl geallieerde noodhulp maanden op zich liet wachten en de staat hongerrantsoenen uitdeelde, zetten burgers overal in het land particuliere hulpacties op. Opmerkelijk is dat de Duitse bezetter deze inspanningen om strategische redenen vaak ondersteunde. 75 jaar na dato legt dit boek uit hoe een modern land als Nederland in hongersnood terecht kwam – en hoe het de crisis uiteindelijk weer te boven wist te komen.

Ingrid de Zwarte (1988) is als historicus verbonden aan de Universiteit van Oxford, waar zij onderzoek doet naar de politiek van hongersnood en voedselhulp in gewapende conflicten. De Hongerwinter is de publieksversie van haar academisch proefschrift The Hunger Winter: Fighting Famine in the Occupied Netherlands, 1944-1945, dat ze in 2018 aan de Universiteit van Amsterdam en het NIOD verdedigde.

‘Dit prijswinnende boek biedt een verrassend perspectief op de dramatische hongersnood tijdens het laatste oorlogsjaar in bezet Nederland. Met De Hongerwinter laat Ingrid de Zwarte zich kennen als een begenadigde, internationaal georiënteerde jonge wetenschapper.’
- Prof. dr. Frank van Vree, directeur van het NIOD

‘In de collectieve herinnering staat “de Hongerwinter” als een huis: een sterk, eenvoudig en eenduidig verhaal. Ingrid de Zwarte deed diepgravend historisch onderzoek en komt, naast een boeiende reconstructie, met een veelzijdige, gecompliceerde en genuanceerde analyse. Een eyeopener die veel bijdraagt aan het historisch inzicht.’
- Prof. dr. Hans Blom, oud-directeur van het NIOD

‘De zwarte benadert […] een met emoties beladen thema op een nuchtere, rationale manier. Al doende heeft De Zwarte een paar mythen over de Hongerwinter kunnen demonteren.’ *****
- Sander van Walsum, de Volkskrant