Water als water

'Men kan zich afvragen of de gebeurtenissen waaruit een verhaal is opgebouwd niet juist weer door dit verhaal aan betekenis, of betekenissen, inboeten. Een voorbeeld: toen ik eens voor herhalingsoefeningen in de herfst moest opkomen, kwam ik, door bepaalde hier niet ter zake doende oorzaken, op een sombere namiddag in een verlaten kamp aan en vond na wat dwalen ten slotte in de officiersmess een magere overste die aan een tafeltje in zijn eentje zat te dobbelen en mij negeerde. Een prachtig beeld, maar toch zou ieder helder verhaal erover aan dat beeld onrecht doen, want de man zat als het ware op het knooppunt van vele verhalen al naar gelang het detail dat men toevalligerwijze in het oog vat; de ernst van het dobbelen alsof de onzichtbare tegenspeler de Heer der Influisteringen was, het dobbelen zelf dat op zijn beurt weer een andere heuvel oproept waar eens een soldaat zat te dobbelen, of de merkwaardige verlatenheid van het kamp. Men staart geboeid, gefascineerd en voelt om het beeld de chaos van betekenissen en betreurt het wanneer een zinrijk verband zich dwingend aandient. Om ieder zinrijk verband, om ieder helder verhaal grijnst de leegte, maar anderzijds houdt men met het alleen maarsuggereren van mogelijkheden geen neus boven zijn boek. Zoals zo vaak wordt men ook hier naar een tussengebied verwezen waar zowel het dierbare goed dat de aandacht van de lezer is als de volheid van het leven zelf als kostbaarheden wordt gewogen en gewikt en waar bij het ordenen van wat het vertellen waard is geen moment het besef wijkt, dat de ware verteller niets meer vreest dan "het verhaal"... In dit tussengebied werden deze verhalen geschreven.' Willem Brakman