Uit 't slijk

Arthur Jansen werd in 1896 geboren in Kruibeke (Oost-Vlaanderen) in een eenvoudig en arm arbeidersgezin. Als vijfde kind van zes verloor hij snel beide ouders en kwam met zijn jongste drie zusjes in een weeshuis terecht. Om uit de ellende in dat 'Gesticht' te ontsnappen, nam hij op zeventienjarige leeftijd, via Nederland en Engeland, vrijwillig dienst bij het Belgische leger. Hij kwam meteen terecht in de vier jaar durende hel van de Eerste Wereldoorlog. In juli 1919 zwaait hij eindelijk af, na eerst nog een tijd bij het Belgisch bezettingsleger in Duitsland te hebben moeten dienen.

Zowat de helft van dit boek beschrijft op aangrijpende wijze de jaren van jeugd in bittere armoede tot volwassenheid in volle oorlog en confronteert de lezer met de getuigenis van een jonge soldaat, die 'De Groote Oorlog', aan den lijve heeft beleefd. Vervolgens gaat de auteur in op het interbellum, de Tweede Wereldoorlog en de jaren nadien. In die periode staan de ontdekking van het socialisme en zijn ontwikkeling tot socialistisch mutualist centraal, maar ook zijn leven als echtgenoot en als vader. Aan het IJzerfront leerde hij noodgedwongen Frans, dat hij graag en vlot sprak, wat bijzonder gerespecteerd werd in de Franstalige kringen waarmee hij later beroepshalve te maken kreeg, maar hij bleef wel steeds Vlaamsvoelend.

Arthur Jansen bracht het tot ondervoorzitter van de landsbond van socialistische mutualiteiten en was te Antwerpen ook de eerste algemeen secretaris van wat toen nog de Federatie van socialistische mutualiteiten ABVV heette. Hij overleed in 1978. In 1966 werd hem de prestigieuze 'prijs Arthur Jauniaux voor sociale actie' toegekend. Aan het opstellen van zijn boeiend en pakkend levensverhaal begon hij na zijn pensionering in 1961. Het werd voltooid in 1966 en zal de lezer niet onberoerd laten.

Uit 't slijk is de vijfde publicatie van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Camille Huysmans en telt 336 pagina's, waarvan 32 met oorspronkelijk interessant illustratiemateriaal, evenals handige registers op personen, zaken en plaatsnamen.