Mars der dwaasheid

Maar al te vaak is het niet de wijsheid maar de onwijsheid geweest die de loop van de historie heeft bepaald. Verblinding door macht heeft de machthebbers van alle tijden parten gespeeld. Het klassieke voorbeeld is dat der Trojanen, die in hun zegeroes en ondanks alle waarschuwingen het beroemde en verraderlijke paard binnen hun muren haalden en aldus hun eigen ondergang inluidden. De wereldgeschiedenis kent echter tal van zulke voorbeelden: Rehabeam, Montezuma, Filips II, Lodewijk XIV, Wilhelm II, Hitler en vele anderen werden misleid door pure domheid, megalomanie, beoordelingsfouten, hardleersheid of andere vormen van dwaasheid. Dwaasheid die op verbluffende wijze leidde tot afkalving van het grootste eigenbelang der machtigen, de macht zelf. De Mars der Dwaasheid is een boeiend en soms onthutsend onderzoek naar dit hardnekkige verschijnsel. Aan het begin van de vorige eeuw merkte de Amerikaanse staatsman John Adams reeds op dat 'terwijl de wetenschap met sprongen vooruit is gegaan, het regeren amper beter wordt uitgeoefend dan vierduizend jaar geleden', en sindsdien is er niets veranderd. 'Niet de geschiedenis maar de mens herhaart zich steeds', zei Voltaire en Barbara Tuchman toont aan de hand van de renaissancepausen, de wijze waarop de Britten Amerika verspeelden en de Amerikaanse betrokkenheid in Vietnam, de mens in de ellendigste maar meestal boeiendste van zijn herhalingen, die der dwaasheid.