Krijgsbedrijf

Het is niet (meer) in brede kring bekend dat J. Eijkelboom al ruim vijfentwintig jaar voor zijn poëziedebuut in 1979 zijn entree maakte in de Nederlandse literatuur met een verhaal, 'De terugtocht', waaraan zijn ervaringen als militair tijdens de politionele acties in Nederlands-Indië ten grondslag liggen. Hierin beschrijft hij op indringende toon de onmogelijke liefde tussen een Nederlandse sergeant en een Indonesisch meisje. Het werd destijds, in 1953, gepubliceerd in Libertinage en later, toen het in de literaire wereld al furore had gemaakt, opgenomen in de bloemlezing Indische belletrie van Rob Nieuwenhuys. Vervolgens hulde de prozaschrijver in Eijkelboom zich lange tijd - bijna een halve eeuw - in stilzwijgen. Met de toevoeging van drie andere verhalen en een gedicht die in dezelfde tijd spelen is er nu zoiets als een vijfluik over Het krijgsbedrijf ontstaan, voornamelijk gesitueerd rond de naoorlogse politionele acties. Het krijgsbedrijf is een verrassend literair kleinood. J. Eijkelboom (Ridderkerk, 1926) is dichter en vertaler. Hij was na de Tweede Wereldoorlog vijf jaar militair. Nadien was hij een van de oprichters van het literaire tijdschrift Tirade en tot halverwege de jaren zestig journalist (en later adjunct-hoofdredacteur) bij Vrij Nederland. Zijn eerste dichtbundel, Wat blijft komt nooit terug, leverde hem in 1979 meteen een breed publiek op. Eerder dit jaar verscheen met Het arsenaal zijn zevende dichtbundel.