Afrika in de vuurlijn

Afrika ligt in de vuurlijn van krijgsheren en grondstoffenkartels. Hun gemeenschappelijk Nieuw Afrikaproject betekent de grootste omwenteling voor het continent sinds 1885. Om die stelling te bewijzen, neemt Mark Heirman de lezer mee doorheen Afrika's recente en minder recente verleden. Vaak komt hij tot verrassende conclusies. Zo haalt hij zwaar uit naar het Europese aandeel in de Afrikaanse slavenhandel en naar de toenmalige krijgsheren en maatschappijen die het leeggebloede Afrika honderd jaar geleden inpikten. Over het koloniale tijdperk dat daarop volgde, is Heirman dan weer opvallend positief. In de jaren zestig ging het onafhankelijke Afrika goed van start, maar dat hoopvolle begin werd helaas uitgewist door de Koude Oorlog, de economische teloorgang van het continent en het blanke verzet - vooral in Zuidelijk Afrika - tegen het Afrikaanse nationalisme. Dat verklaart de euforie en de democratische explosies in de jaren 1989-1994, nadat de Koude Oorlog en het apartheidsregime vrijwel gelijktijdig uit Afrika verdwenen. Op dat moment doken evenwel ook rabiate tegenstanders op, geleid door krijgsheren en grondstoffenkartels, die op dit ogenblik het democratiseringsproces grondig verstoren. Beide tendensen kwamen de voorbije jaren bijna frontaal met elkaar in botsing ter hoogte van Afrika's Grote Meren, met name in de gewezen Belgische gebiedsdelen. MARK HEIRMAN (1947) is filosoof en publicist internationale politiek. Over Europa schreef hij de voorbije jaren een cultuurhistorische trilogie onder de titels De waanzinnige twintigste eeuw, Het verloren millennium en Botsende werelden.