Geleerd Recht

Sinds de Middeleeuwen is het recht een bepalende factor in de Europese cultuur, en vandaag meer dan ooit. Dat recht is op zijn beurt getekend door de wetenschappelijke vorm, die het in de Middeleeuwen kreeg. De nalatenschap van het Romeinse recht uit de oudheid, overgeleverd in het Corpus luris Civilis, werd in de twaalfde eeuw uitgangspunt van een nieuwe, universele rechtswetenschap, een wetenschap gericht op kennis èn praktische toepassing van een oude tekst, die als geldend recht werd beschouwd. Die wetenschap leerde en leert men aan de universiteit: geleerd recht. Deze rechtswetenschap heeft zich sinds de Middeleeuwen verder ontwikkeld, in nauwe samenhang met steeds veranderende maat-schappelijke, politieke en culturele verhoudingen. Het ontstaan van de moderne staat heeft haar natuurlijk evenzeer beïnvloed als de ontwikkeling van het wetenschappelijke denken. Zo zijn uitgangspunten van deze tekstwetenschap wezenlijk veranderd in het begin van de negentiende eeuw, toen het Corpus Iuris Civilis werd afgeschaft en vervangen door moderne codificaties. De moderne nationale staat schiep ook enn nationale rechtswetenschap. In de twintigste eeuw hebben schaalvergroting, specialisatieen internationalisering hun invloed gehed. Maar de erfelijke trekken van de rechtswetenschap blijven herkenbaar. Zo beschouwen juristen het omgaan met bindende teksetn - wetten, vonnissen, overeenkomsten, testamentennog altijd als een wezenlijk aspect van hun werk. Dit boek geeft een overzicht van de ontwikkeling van de rechtswetenschap van het begin tot nu, met bijzondere aandacht voor de wisselwerking tussen het recht als maatschappelijke factor en het recht als wetenschappelijk system, tussen, om met Friedrich Carl von Savigny te spreken, de politieke en de technische kant van het recht.