A. J. Duymaer Van Twist

Duymaer van Twist is de meest gewraakte persoon in de boeken van Multatuli ( Eduard Douwes Dekker ). In diens Max Havelaar uit 1860 stelt deze de gouverneur-generaal op ongenaakbare wijze aansprakelijk voor het beleid van de Nederlandse regering in de voormalige kolonie Nederlands-Indi Maar wie was deze `onderkoning' werkelijk?. In dit boek wordt de bestuurder en de persoon Duymaer van Twist belicht tegen de achtergronden van zijn tijd, zijn vooraanstaadne familie en de elitaire kringen waarin hij verkeerde. Het in 1807 in Deventer geboren liberale Tweede Kamerlid speelde in 1848 bij de totstandkoming van de nieuwe grondwet een belangrijke rol. In 1851 werd hij benoemd tot gouverneur-generaal van Nederlands-Indi Van Twist was reislustiger dan vele van zijn voorgangers. Uit interessante reisverslagen blijkt dat hij bijna geen plek in Indi nbezocht liet, ondanks de vaak slechte reiscondities. Maatregelen die hij tijdens zijn vijfjarig beleid nam om de positie van de inlander te verbeteren, werden merendeels na zijn vertrek weer teruggedraaid. Net als Multatuli droeg hij de inlander een warm hart toe en gruwde hij van uitbuiting en onderdrukking. De problemen tussen beiden kwamen vooral voort uit de onverenigbaarheid van karakter en standsverschil. Na terugkeer uit Indonesi ouwde hij in 1857 vlakbij Deventer het riante buitenhuis Nieuw Rande, naar het ontwerp van de toen toon-aangevende (tuin) architecten Zocher. Opnieuw nam hij als lid van beide Kamers en als Minister van Staat deel aan het politieke leven en was een onontbeerlijke adviseur in koloniale zaken. In de vele krantenberichten die bij zijn overlijden in 1887 verschenen, werd Duymaer van Twist geprezen als een man van eer en geweten.